Trong văn hóa thì văn học nghệ thuật là loại hình, lĩnh vực quan trọng, đặc biệt, tinh tế, là nhu cầu thiết yếu, thể hiện khát vọng chân, thiện, mỹ của con người. Như vậy, có thể nói văn học nghệ thuật là một trong những động lực to lớn, trực tiếp góp phần xây dựng nền tảng tinh thần của xã hội và xây dựng, phát triển văn hóa con người. Với vai trò như vậy, văn học nghệ thuật mang sứ mệnh và trách nhiệm rất lớn.
Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Sóc Trăng tổ chức Hội nghị Ban Chấp hành mở rộng lần thứ IV.
Trong các chức năng lớn của văn học nghệ thuật như: Chức năng nhận thức; chức năng thẩm mỹ; chức năng giáo dục là chức năng chủ chốt góp phần điều chỉnh xã hội, xây dựng một xã hội lành mạnh hơn. Trong đời sống xã hội ngày nay, có thể dễ dàng nhận thấy sự xuống cấp của đạo đức xã hội, đặc biệt là sự suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống, trở thành lực cản đối với sự phát triển của đất nước. Sự xuống cấp đó chắc chắn một phần do chúng ta chưa coi trọng, phát huy vai trò của văn học nghệ thuật trong việc xây dựng, phát triển văn hóa, con người. Hiện nay có một thực tế, nhiều tác phẩm văn học nghệ thuật ngày càng rời xa chức năng giáo dục, thẩm mỹ; chức năng giải trí bị biến dạng, chạy theo thị hiếu tầm thường, thậm chí là thấp kém của một bộ phận công chúng. Điều đáng lo ngại là các tác phẩm này lại được quảng bá, tiếp thị với mục đích thu lợi nhuận của các nhà sản xuất, phát hành. Các tác phẩm tốt, có chiều sâu tư tưởng và mang đậm dấu ấn nghệ thuật, thẩm mỹ lại ít được công chúng quan tâm, thậm chí nhiều tác phẩm hay không đến được công chúng vì thiếu một chiến lược quảng bá, giới thiệu hiệu quả. Hoạt động nghiên cứu, phê bình, lý luận văn học, nghệ thuật chưa phát huy tốt nhiệm vụ định hướng thị hiếu công chúng, trong nhiều trường hợp, để báo chí làm thay nên đôi khi việc đánh giá, thẩm định tác giả, tác phẩm còn nhiều khiếm khuyết, thiếu chính xác.
Văn học nghệ thuật vừa khẳng định vừa phản biện, vừa nuôi dưỡng vừa nâng đỡ, vừa là chỗ dựa tinh thần vừa nghiêm khắc cảnh tỉnh con người, giúp con người nhận ra những cái xấu, cái chưa hoàn thiện để tự điều chỉnh mình. Hiệu quả tích cực mà văn học, nghệ thuật đem lại là điều không thể phủ nhận, ngược lại, nếu để văn học nghệ thuật chạy theo thị hiếu thấp kém, tầm thường, thì những tác động tiêu cực của nó ảnh hưởng không nhỏ đến công chúng, nhất là giới trẻ. Những ảnh hưởng tiêu cực này thật đáng báo động trong những năm gần đây.
Trong nhiều năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến văn hóa, văn học nghệ thuật. Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII đã xác định văn học nghệ thuật là một trong 10 nhiệm vụ trọng tâm. Nghị quyết số 33 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước” tiếp tục khẳng định: Phát triển văn học, nghệ thuật là một trong các nhiệm vụ then chốt. Với thực trạng hiện nay, để phát triển văn học nghệ thuật góp phần xây dựng, phát triển văn hóa và con người Sóc Trăng đáp ứng yêu cầu đổi mới và phát triển của địa phương, thiết nghĩ có ba nội dung cần được quan tâm hơn nữa, đó là:
Thứ nhất, về phía chủ thể sáng tạo, đòi hỏi mỗi văn nghệ sỹ bên cạnh tài năng, năng khiếu, phải vươn lên là những nhà tư tưởng, vừa có tài, vừa có tâm, có tầm; bên cạnh đó, văn nghệ sĩ phải là những nhà đạo đức, làm gương cho xã hội, là những công dân với đầy đủ ý thức trách nhiệm, bổn phận đối với dân tộc, nhân dân, đất nước.
Thứ hai, về phía công chúng - người tiếp nhận, cần thường xuyên bồi dưỡng năng lực cảm thụ nghệ thuật, định hướng thị hiếu, thẩm mỹ lành mạnh cho công chúng. Chỉ khi nào chúng ta có được một công chúng hiểu biết, có gu nghệ thuật tinh tế, có đòi hỏi cao về hưởng thụ văn hóa, thì nền văn học nghệ thuật mới có cơ hội phát triển.
Thứ ba, đối với các nhà quản lý, lãnh đạo, tham mưu văn hóa, văn nghệ cần nâng cao năng lực, hiểu biết về lĩnh vực nhạy cảm và tinh tế này. Tránh tình trạng có những xử lý, ứng xử chưa đúng đối với tác giả, tác phẩm, làm mất đi môi trường thuận lợi, mất sự kích thích sức sáng tạo đối với văn nghệ sỹ.
Để văn học nghệ thuật thực sự phát huy vai trò, sứ mệnh trong xây dựng, phát triển văn hóa, con người, ngoài giải quyết các vấn đề đã nêu ở trên, nhận thức được vai trò trách nhiệm của mình trước hội viên, trước công chúng, Hội văn học nghệ thuật đã thường xuyên quan tâm xây dựng tổ chức Hội vững mạnh toàn diện, tiếp tục đổi mới phương thức tổ chức và hoạt động, gắn bó máu thịt và trách nhiệm với hội viên, với dân tộc, nhân dân, đất nước.
Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh Sóc Trăng, là nơi tập hợp, quản lý, tổ chức hoạt động văn học nghệ thuật của tỉnh, Hội luôn giữ vững tôn chỉ, mục đích là nâng cao hơn nữa tính tư tưởng, tính giáo dục lý tưởng thẩm mỹ cho công chúng thưởng thức thông qua ngôn ngữ, hình tượng văn học nghệ thuật. Hiện nay Sóc Trăng có 268 hội viên ở các lĩnh vực chuyên ngành của Hội. Trong những năm qua, Hội đã theo dõi, phát hiện, bồi dưỡng, tiếp tục bổ sung những tác giả trẻ, nữ, dân tộc; phối hợp với các hội chuyên ngành, các địa phương tăng cường các trại sáng tác để bồi dưỡng, nâng cao năng lực sáng tác cho các tác giả. Bộ máy cơ quan Thường trực, nhất là bộ phận Ban Biên tập các ấn phẩm của Hội đã được Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh kiện toàn. Ban Thường trực Hội, Ban Biên tập tạp chí thường xuyên họp giao ban để rút kinh nghiệm cho việc xây dựng định hướng kế hoạch xuất bản và trao đổi trong công tác biên tập tạp chí, vì vậy mà chất lượng tác phẩm trên các ấn phẩm của Hội ngày một nâng cao, kịp thời phục vụ nhiệm vụ chính trị của tỉnh, đáp ứng ngày càng cao đời sống văn hóa tinh thần của đông đảo công chúng và đọc giả trong và ngoài tỉnh, theo kịp xu thế của thời đại, đưa Văn học nghệ thuật đến được nhanh nhất, nhiều nhất tới đông đảo công chúng trong và ngoài tỉnh. Sóc Trăng là một tỉnh có đặc trưng là nơi hội tụ bởi các lớp trầm tích văn hóa truyền thống của 03 dân tộc Kinh - Khmer - Hoa anh em cùng khai phá, sinh sống xen cư trên vùng đất này từ rất lâu đời. Với cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, không gian văn hóa độc đáo; văn hóa dân gian, dân ca, dân vũ phong phú, đa dạng sẽ là niềm cảm hứng và là nguồn đề tài vô tận cho các văn nghệ sĩ sáng tạo. Đó là môi trường tốt sinh ra các thế hệ văn nghệ sĩ có đóng góp không nhỏ cả về số lượng và chất lượng cho nền văn học nghệ thuật nước nhà nói chung và địa phương nói riêng. Điều đáng ghi nhận nhất là đội ngũ văn nghệ sĩ Sóc Trăng đã làm phong phú và bền vững hơn bản sắc văn hóa. Bản sắc văn hóa ấy là linh hồn, là cội nguồn của sự trường tồn, là mục tiêu quan trọng góp phần xây dựng văn hóa, con người Sóc Trăng trong thời kỳ mới.
Luôn chăm lo, củng cố đội ngũ văn nghệ sĩ và đẩy mạnh đầu tư cho sáng tác, quảng bá văn học nghệ thuật; nâng cao đạo đức nghề nghiệp và trách nhiệm công dân của văn nghệ sĩ; từ đó văn học nghệ thuật Sóc Trăng đã phát huy tốt vai trò, sứ mệnh xây dựng và phát triển văn hóa, con người, đưa nền văn học nghệ thuật địa phương lên tầm cao mới ngày càng tiến bộ, để luôn xứng đáng là bộ phận tinh túy của văn hóa, là nền tảng tinh thần xã hội, là động lực phát triển bền vững đất nước và quê hương Sóc Trăng./.
Sơn Lương